Leży przede mną na biurku ksero. Listu, który jest jedną z najważniejszych dla mnie pamiątek po śp. Janie Winiarskim, Patronie naszego Oddziału i moim Nauczycielu Astronomii. List, który otrzymał Winiarski w 1941 roku od prof. Tadeusza Banachiewicza. Datowany na 5 września 1941r, ze Sternwarte Krakau. 

    Cofnijmy się w czasie. Mamy II wojbę światową. Niemiecka armia u szczytu potęgi. Rozpoczęta w czerwcu inwazja na Związek Radziecki trwa. Polska nie istnieje. Trwa okupacja niemiecka. Skąd kontakty zwykłego nauczyciela z Korczyny z ikoną nauki polskiej, prof. Tadeuszem Banachiewiczem? Trzeba cofnąc zegar historii jeszcze dalej. 

    Pod koniec I wojny światowej los rzucił Winiarskiego, jako żołnierza armii austriackiej do jednostki w Krakowie. Odszukuje mieszkanie Tadeusza Banachiewicza i (jak pamiętam z jego opowieści) kilkakrotnie go odwiedza. Niesamowite! Po 1939 roku, szukając kontaktu z astronomią, odnowił korespondencję z prof Banachiewiczem. - stąd ten list. Był wówczas wprawdzie odsunięty od dostępu do efemeryd ale obserwował gwiazdy zmienne, zakrycia itp. Jak wynika z listu, profesor Banachiewicz poradził Janowi Winiarskiemu aby skontaktował się z jego uczniem - Stefanem Piotrowskim, przebywającym w Zmiennicy koło Brzozowa. Tam rodzina Piotrowskiego miała tzw. majątek, czyli dwór i zabudowania godpodarskie. Po otrzymaniu listu Winiarski postanowił się z. Piotrowskim skontaktować, lecz nie było to łatwe.  Zmiennica  położona jest w odległości około 20 kilometrów. Jest wojna. Po zmroku obowiązuje godzina policyjna. Ale gdy sie ma 42 lata i jest sie w pełni sił - cóż to jest te 20 km!  Wszak we wrześniu 1939, na apel radiowy "wszyscy mężczyźni  zdolni do noszenia broni podążajcie na wschód kraju" Winiarski, wraz z kolegami, pojechał na rowerze aż do Tarnopola! Tam zastała ich inwazja wojsk sowieckich. Udało im się wrócić do Korczyny.

    Czy "wycieczkę" do Zmiennicy odbył jeszcze jesienią 1941 roku, czy dopiero na wiosnę 1942, tego nie wiem. Winiarki opowiadał, że jego decyzja była następująca - "skoro w dzień lepiej nie narażać się patrolom niemieckim, to pójdę w nocy, bocznymi ścieżkami i łąkami". Na pewno nie odbył tej wyprawy zimą, w śniegu. Poszedł i dotarł - to wiem z jego opowieści. Jaki był skutek tej wyprawy? - Nie wiem. 

    Powróćmy do teraźniejszości. Jest 19 sierpnia 2014 roku, piękny, bezchmurny dzień. Dzień wcześniej kontaktuję się telefonicznie z Wieśkiem Słotwińskim. A może by tak odbyć wycieczkę do Zmiennicy? Zobaczyć miejscowość, gdzie Jan Winiarski odwiedził prof. Piotrowskiego? Wieśkowi nie trzeba dwa razy potarzać - jedziemy. Najpierw do Korczyny. Chwila zadumy i modlitwy nad grobem patrona Oddziału PTMA w Krośnie. Grób jest zadbany dzięki troskliwości pani Marii Lewek - siostrzenicy Winiarskiego. Ruszamy w dalszą drogę. Okolica piękna. Zatrzymujemy się na chwilę w Komborni przed kapliczką z 1807 roku i dalej przez Malinówkę do Zmiennicy. Piękne okolice, lasy, wzgórza. Docieramy po raz pierwszy w życiudo Zmiennicy. W środku miejscowości zobaczyliśmy stawy rybne i aleje ze starymi drzewami. Szukamy dworu Piotrowskich. Widać zabudowanio, spichlerz. Rozpytujemy mieszkańców. Na miejscu dworu, w którym wojnę przeżył prof. Piotrowski, pisząc prace naukowe stoi nowy budynek. Przychodnia i Dom Kultury. Po 1945 roku, gdy coraz głośniej zaczęło się mówić o reformie rolnej, rodzina Piotrowskich po wyprzedaniu mieszkańcom Zmiennicy co wartościowszych rzeczy, przeprowadziła się do Krakowa, pozostawiając całkowicie pusty dwór. Dwór ten pozostawiony bez opieki, z niewyjaśnionych przyczyn zapalił się. Pozostały tylko drzewa i stawy. Przykre - tak piekna wycieczka ze smutnym zakończeniem. 

Poniżej kilka zdjęć wykonanych przez Wiesława Słotwińskiego.           

Grób Jana Winiarskiego w Korczynie	Grób Jana Winiarskiego w Korczynie	Kościół Parafialny w Korczynie
Spichlerz w Zmiennicy
		Kapliczka w Komborni z 1807 roku.