Wbrew prognozom, pogoda się udała. Obserwacje prowadzono w Obserwatorium Astronomicznym I LO (Lesław Materniak, Wacław Moskal, Ryszard Prajsnar, Robet Michałowski, Jeremiasz Pasternak).
Ponizej kilka zdjęć.
3:18 cwe = 1:18 UT | 4:01 cwe = 2:01 UT | 4:48 cwe = 2:48 UT |
5:41 cwe = 3:41 UT | Wacław przy teleskopie | Księżyc, teleskop i Lesław |
Wacław Moskal
Zestawienie tradycyjnych obserwacji kontaktów cienia z obiektami na Księżycu w Krośnie:
02:44 - po wyjściu Księżyca zza chmur, wyraźnie widoczny półcień
03:04 - w okolicy Oceanu Burz powierzchnia przypomina odcień pomarańczowo - brzoskwiniowy
03:08 - widoczny cień
03:11 - pojawiły się rzadkie chmury, cień Ziemi ciemnoszary, bez zabarwienia czerwonego
03:31 - Księżyc w dalszym ciągu za mglistymi chmurami, w cieniu praktyczny brak szczegółów jego powierzchni
03:35 - stopniowa poprawa pogody, za chwilę Srebrny Glob wejdzie w wysoką przejrzystość, cień zaczerwieniony
03:45 - c.d. zamgleń, dynamicznie kondensujących w okolicy Księżyca
04:00 - nad południowo - zachodnim horyzontem wyraźne załamanie warunków pogodowych
04:05 - krótkie okno widoczności, piękne kolory na zdjęciach, ciemne zaćmienie
04:15 - czyste niebo, wspaniałe odcienie czerwieni i rudości, skala Danjona - 2
04:30 - kolejna poprawa widoczności, ciemne zaćmienie, rudawo - czerwone
04:36 - przy północno - wschodniej krawędzi tarczy słaba widoczność szczegółów powierzchni
04:57 - wyraźne rozjaśnienie tarczy od strony Morza Wilgoci
05:24 - koniec fazy całkowitej
Wychodzenie
Księżyca z cienia Ziemi przebiegało bardzo malowniczo. Srebrny Glob na
jaśniejącym już niebie wisiał nisko nad zachodnim horyzontem. Po drugiej
stronie nieboskłonu pięknie błyszczała Wenus w towarzystwie Jowisza i
Marsa. W czasie całkowitej fazy zaćmienia Orion i okolica wokół niego
fantastycznie tętniły gwiezdnym życiem. Mimo lekko kapryśnej pogody
udało mi się zebrać spory materiał fotograficzny w liczbie 71 zdjęć.
Było to wspaniałe zjawisko i mogę śmiało napisać, że jedynie zaćmienie
Księżyca z 16 września 1997roku pokonuje obecne swoim spektakularnym
przebiegiem.
03:00 | 03:38 | 04:02 |
04:12 | 04:27, przy krawędzi gwiazda SAO109080 o jasności 9,2mg. | 04:48 |
05:05 | 05:12 | 05:27 |
05:29 | 05:51 | 06:07 |
Przedmiotem
mojej obserwacji było zmniejszanie się blasku Księżyca podczas
wchodzenia w cień Ziemi. Miejscem obserwacji były południowe okolice
Cambridge, mojego aktualnego miejsca zamieszkania. Cambridge jest ponad
100-tysięcznym miastem, wobec czego zanieczyszczenie światła jest
spore, wręcz uniemożliwiające przeprowadzenie tego typu obserwacji. W
oddaleniu o ok. 1,5 km od najbliższej zabudowy i ok. 6km od centrum
miasta warunki do obserwacji Księżyca są nieporównywalnie lepsze.
Warunki pogodowe dopisały, jedynym zachmurzeniem były chmury pierzaste
cirrus przemieszczające się w pojedynczych ławicach. W czasie trwania
zaćmienia częściowego widoczność pogarszała się ze względu na
postępującą mgłę.
Jako przedmiot obserwacji wybrałem fragmenty otoczenia usytuowane w
5-ciu różnych kierunkach: południowo zachodnim (SW),
północno zachodnim (NW), północnym(N), południowo
wschodnim (SE) i południowym (S). Księżyc znajdował się na południowo
zachodniej stronie nieba.
Obserwacja wraz z dokumentacją fotograficzną prowadzona była od momentu
wejścia Księżyca w półcień Ziemi (godz. 1:12 UTC + 1) do fazy
maksymalnej zaćmienia całkowitego (godz.3:47 UTC+1) w średnich
odstępach 10-15 minutowych. Łącznie udokumentowanych zostało 10
momentów przebiegu zjawiska.
W celu porównania spadku jasności Księżyca do jego zakrycia
przez półcień i cień Ziemi posłużyłem się symulacją zjawiska w
programie Cartes du Ciel Sky Charts ver.3.1.
Cała obserwacja została zawarta w największym załączniku (zał.1). Rząd
najwyższy prezentuje widok w kierunku południowo zachodnim, de facto w
kierunku położenia Księżyca. Rząd drugi przedstawia widok w kierunku
północno zachodnim na Addenbrooke’s Hospital oraz
południowe dzielnice miasta Cambridge. Poniżej nich znajdują się
kadry z symulacji zjawiska za pomocą programu Cartes du Ciel. Każda z
nich odpowiada poszczególnym etapom zjawiska.
Rząd 3 to widok w kierunku południowym, rząd 4 w kierunku
południowo-wschodnim, natomiast rząd 5 (obserwacja rozpoczęta w ok. 20
minucie trwania zjawiska) w kierunku północnym, mniej więcej na
centrum miasta Cambridge.
Załącznik nr 2 dotyczy dokumentacji przebiegu zjawiska skupiającej uwagę na zakryciu Księżyca przez cień Ziemi.
Załącznik nr 3 przedstawia zmianę natężenia światła księżycowego podczas przebiegu zaćmienia. Pobrane zostały wycinki nieba z kierunków: południowo zachodniego, zachodniego, wschodniego i południowo-wschodniego(brzeżne części fotografii, które oznaczone zostały w załącznikach 5-8). Idąc od lewej można zobaczyć jak zmieniał się wygląd nieba podczas trwania zjawiska. Można zauważyć, że niebo miało najjaśniejszy wygląd przy drugiej dokumentacji o godzinie 1:26. Powodem tego była obecność przez kilkanaście minut ławicy cirrusa, która częściowo odbijała światło naszego naturalnego satelity. Na sekwencji oznaczonej literą A niebo miało najjaśniejszy wygląd o godz. 1:37. Działo się tak dlatego, że zmalała odległość kątowa Księżyca do fragmentu nieba, który był poddany analizie. Na sekwencji C wygląd nieba nie uległ widocznym zmianom, ponieważ fragment ten znajdował się również blisko Księżyca. Na pozostałych sekwencjach (B i D) od godziny 1:37, czyli 3-ciej dokumentacji zaczyna być widoczne lekkie pociemnienie otoczenia. W tym czasie w miejscu, w którym cień Ziemi wkroczył na powierzchnię Księżyca tarcza słoneczna była zasłonięta w około 60%. Największy spadek blasku Księżyca widoczny jest od 7-mej do 9-tej dokumentacji, czyli w godzinach 2:21 do 2:47. Był to czas, w którym cały glob księżycowy znajdował się już w cieniu Ziemi, a o godz. 2:47 już 2/3 globu księżycowego znajdowało się w cieniu całkowitym.
Załącznik
nr 4 prezentuje sekwencję wycinków fotografii oznaczonych w
załącznikach 5-8, dotyczących stosunku blasku światła księżycowego do
blasku świateł latarni z pobliskich miejscowości o wielkości około 5
tysięcy mieszkańców. Miejscowości te oddalone był od miejsca
obserwacji o około 10-15 km w linii prostej. Łuny świetlne zaczynają
być wyraźnie widoczne przy 4-tej dokumentacji, około godziny 1:50,
kiedy półcień Ziemi objął prawie ¾ globu księżycowego. W
późniejszym czasie ich blask coraz bardziej się nasila. W
dalszej części obserwacji mgła uniemożliwia pełną obserwacje oddalonych
łun świetlnych, dlatego na fotografiach są one coraz słabiej widoczne.
załącznik 5 | załącznik 6 | załącznik 7 | załącznik 8 |
Witam serdecznie wszystkich miłośników astronomii. Swego czasu osiągałem niezłe wyniki w obserwacjach zakryć gwiazd przez Księżyc i innych amatorskich obserwacjach różnych zjawisk astronomicznych. Ponieważ milowymi krokami zbliża się 28 września 2015 r. kiedy to nastąpi całkowite zaćmienie Księżyca podczas Superpełni zachęcam Kolegów do tradycyjnych amatorskich obserwacji tego zaćmienia mogących polegać na:
1)
wyznaczaniu momentów kontaktu brzegu cienia z kraterami; momenty
wyznaczamy wizualnie z dokładnością do kilku sekund (sekundy?!?) przy
czym dla kraterów rozleglejszych należy wyznaczyć trzy momenty –
początku, środka i końca;
2) określaniu blasku zaćmionego Księżyca, szczególnie w okolicy maksimum;
3) obserwacji zakryć gwiazd przez zaćmiony Księżyc jeśli takowe występują.
Szczerze mówiąc nie wiem kto w obecnym czasie zajmuje się opracowywaniem raportów amatorskich obserwacji tego typu zjawisk. Swoje wyniki obserwacji o ile dopisze pogoda wyślę tradycyjnie do Pana Marka Zawilskiego. Chętnie zapoznałbym się z każdym raportem z obserwacji zaćmienia by porównać je do swojego i innych wyników. Stąd prośba o podzielenie się ze mną z wynikami obserwacji tego zaćmienia.
Pozdrawiam serdecznie Józef Lubas