|
Sprawozdanie ze Zwyczajnego Walnego Zebrania Sprawozdawczo - Wyborczego Oddziału PTMA w Krośnie - 19.02.2000
Dnia 19 lutego 2000, o godzinie 12:15 w Liceum Nr 1 im. Mikołaja Kopernika
w Krośnie rozpoczęło się Walne Zwyczajne Zebranie Oddziału Krośnieńskiego
Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii. Porządek obrad był następujący:
1. Sprawozdanie z działalności Oddziału w latach 1997 2000
2. Sprawozdanie Komisji Rewizyjnej odnośnie strony formalno-prawnej
działalności Oddziału oraz
3. Udzielenie absolutorium ustępującemu Zarządowi
4. Wybór nowego Zarządu
5. 47 lat Oddziału PTMA w Krośnie referat kol. Leszka Materniaka
6. PTMA - aktualny stan organizacji w Polsce
7. Dyskusja
8. Złożenie kwiatów pod pomnikiem Mikołaja Kopernika.
Ad 1:
Zebranie otworzył prezes Oddziału, Grzegorz Kiełtyka. Po przywitaniu
zebranych i podziękowaniu za przybycie, krótko nakreślił aktualną działalność
Oddziału. Działalność statutowa opierała się o udział w zebraniach i seminariach.
Były to: Seminarium SOPiZ, Puławy 1997 i CAMK Warszawa, 1999, jak również
Walny Zajazd Delegatów PTMA w Puławach, 1997. Głownš działalnością Oddziału
jest daziałalność obserwacyjna. Koncentrowała się ona głównie na:
- obserwacjach zakryć gwiazd przez Księżyc i planetoidy w ramach SOPiZ.
Wyniki tych obserwacji przyjmowane są przez przewodniczącego Sekcji, Marka
Zawilskiego, wstępnie sprawdzane i wysyłane następnie celem redukcji do
ILOC w Tokio,
- obserwacjach rojów meteorów i obserwacjach kometarnych w ramach Pracowni
Komet i Meteorów oraz International Meteor Organization. Do tradycji
Oddziału weszły obserwacje sierpniowych Perseidów,
- publicznych pokazach nieba. W ramach obowiązków służbowych były
to pokazy w 1996 roku, zorganizowane przez prof. Kunca z LO w Krośnie,
związane m.in. z częściowym zaćmieniem Słońca. Liczne pokazy nieba były
organizowane również przez członków Oddziału jakby nieformalnie, przy okazji
przeprowadzanych obserwacji. Wyniki ciekawszych obserwacji były publikowane
w wydawnictwach krajowych i zagranicznych.
.
Do ciekawszych obserwacji można zaliczyć:
- przejście Księżyca przez Hiady i związane z tym zakrycia gwiazd tej
gromady przez Księżyc. Do szczególnie udanych obserwacji należały Hiady
listopadowe 1998. Przy fantastycznych warunkach pogodowych prawie do samego
końca (odkrycie Aldebarana niestety, już przy cienkich cirrostratus od
zachodu) zanotowano niemal wszystkie zjawiska. Do sukcesów można przy tym
zaliczyć udaną obserwację zakrycia brzegowego (potwierdzoną wstępnymi redukcjami
z ILOC) gwiazdy theta2 Tauri. Zakrycie miało miejsce przy jasnym brzegu,
a faza Księżyca wynosiła ponad 90%!
- Zakrycie Saturna przez Księżyc.
- Zaćmienie Słońca 11 sierpnia 1999 całkowite w Mako na Węgrzech
i częściowe w Krośnie. Jacek Adamik i Mariusz Świętnicki, jak również Wiesław
Słotwiński wykonali przepiękne fotografie z zaćmienia, na których fantastycznie
widoczna jest korona, chromosfera i protuberancje słoneczne.
- Zakrycie brzegowe gwiazdy ZC 508 w dniu 16 stycznia 2000. Niestety,
obserwacja ta była nieudana pod względem astronomicznym (fatalne warunki
pogodowe; całkowite zachmurzenie i opad śniegu!), to zdaniem zebranych,
a przyjechało pół Polski (m.in. Kraków i Warszawa), pod względem organizacyjnym
wypadła bardzo dobrze. W planach nowe zakrycie brzegowe, 31.12.2000; granica
zerowa zakrycia biegnie przez posesję babci jednego z członków naszego
Oddziału w Jedliczu!
Prezes omówił również skład osobowy Oddziału. I tak działają:
a. Mariusz Gamracki Rzeszów
b. Robert Bodzoń Jarosław
c. Wilhelm Dziura Rudna Wielka
d. Antoni Chrapek Nehrybka. Jako nieliczny szczęśliwiec, może pochwalić
się prywatnym obserwatorium oraz Newtonem o średnicy lustra 35 cm!
e. Wiesław Słotwiński Sanok
f. Mariusz Świętnicki i Jacek Adamik Zręcin. Obydwaj oni posiadają
wykonane przez siebie teleskopy Newtona, odpowiednio 25 i 30 cm, oparte
na znakomitej jakości optyce ze Słowacji. Mając tak dobry sprzęt, skoncentrowali
się głownie na fotografii nieba, jak również obserwacji zakryć planetoidalnych.
g. Grzegorz Kiełtyka, Wacław Moskal, Leszek Materniak, Andrzej Żołna
i Emilian Skrzynecki Krosno.
Z przykrością odnotowano, że upadły oddziały PTMA w Rzeszowie i Nowym
Sączu.
Z przyjemnością należy odnotować, że skład osobowy Oddziału wzbogaciły
3 osoby, które złożyły delaracje członkowskie. Sš to: Artur Kopeć, Andrzej
Żołna i Emilian Skrzynecki.
Ad 2 i 3:
Prezes Oddziału w Krośnie podziękował kolegom: prof. Kuncowi, Wacławowi
Moskalowi i Leszkowi Materniakowi za pomoc w zorganizowaniu konkursu wiedzy
astronomicznej. Spłynęły 42 referaty, z czego wybrano 15 najlepszych. 2
z nich zgłoszone zostały na Ogólnopolskie Seminarium w Grudziądzu w 1999
r .
W trakcie działalności Oddziału Komisja Rewizyjna nie zanotowała żadnych
nieprawidłowości i Wiesław Słotwiński wniósł o udzielenie absolutorium
ustępującemu Zarządowi. Absolutorium zostało przyjęte jednogłośnie, również
przez kandydatów na członków.
Ad 4:
Zgodnie z paragrafem 15 Statutu PTMA, na wniosek Prezesa i akceptację
zebranych, przyjęto opcję wyborów jawnych, bez ustanawiania Komisji Skrutacyjnej.
I tak, kandydatury na nowych członków były przyjmowane jednogłośnie
i nowy skład osobowy Zarzadu ukonstytuował się następująco:
1. Prezes: Grzegorz Kiełtyka
2. V-ce prezes: Wiesław Słotwiński
3. V-ce prezes: Leszek Materniak
4. Członek Zarzšdu: Mariusz Świętnicki
5. Sekretarz: Wacław Moskal
6. Skarbnik: Ryszard Bełch.
Komisja Rewizyjna:
1. Przewodniczšcy: Emilian Skrzynecki
2. Członek: Artur Kopeć
3. Członek: Jacek Adamik
Następnie wybrano delegatów za Walny Zjazd Delegatów PTMA w CAMK w Warszawie w kwietniu 2000 r. Są to: Wiesław Słotwiński, Grzegorz Kiełtyka i Wacław Moskal; jako rezerwowy: Artur Kopeć.
Sądu Koleżeńskiego wzorem lat ubiegłych nie wybierano z uwagi na dotychczasową, bezproblemową pracę Oddziału.
Ad 5:
Historię Oddziału przedstawił w swym referacie Leszek Materniak. Przybliżył
w nim sylwetkę ś.p. Jana Winiarskiego, nauczyciela i oddanego miłośnika
astronomii. W tym miejscu warto przytoczyć choć parę słów. Otóż pan Jan
Winiarski urodził się w Korczynie, 14 lipca 1899 roku, w biednej rodzinie
chłopskiej. Astronomią zaraziła go jego matka. Zainteresowanie tą dziedziną
wiedzy pogłębiło się w szkole, czemu sprzyjało zaćmienie Słońca w 1912
roku i przejście komety Halleya w 1910. Po ukończeniu studiów pracował
jako nauczyciel w Rymanowie, gdzie dał się poznać jako człowiek bardzo
pracowity i oddany swojej pasji. Ukończony kurs harcerski dał możliwość
organizowania licznych rajdów, w tym m.in. rajd na piechotę z Rymanowa
na zamek w Odrzykoniu i z powrotem! W 1930 roku kupił od kogoś refraktor
81/1200, który, chociaż już pewnie jest zabytkiem, to do dziś jest w pełni
sprawny i służy doskonale miłośnikom astronomii z naszego Oddziału, ciesząc
oko znakomitą optyką i jakością wykonania. W latach 1935-36 pan Winiarski
podróżuje po Afryce (Asuan i zwrotnik Raka) i Europie. Lata wojny spędził
w Korczynie, gdzie prowadził tajne nauczanie. Oczywiście, nie zaniedbywał
swojej Muzy; sam obliczał efemerydy zaćmień i obserwował je. W 1953 roku,
wskutek represji stalinowskich, został karnie zwolniony ze szkoły w Rymanowie
i 15 maja 1953 rozpoczął nauczanie w Krośnie, gdzie założył krośnieński
oddział PTMA. Dał się poznać jako niezmordowany popularyzator astronomii
przeprowadził ponad 260 pokazów nieba, prowadził prelekcje, pokazy po
domach kultury. Mimo twardych realiów życia zawsze zachowywał i podtrzymywał
w młodych ludziach wiarę w dobro i wrażliwość człowieka na piękno. W tym
czasie prezesem krośnieńskiego oddziału PTMA był pan Czyżewicz. Pierwszą
naukową obserwacją było zakrycie gwiazdy beta Koziorożca przez Księżyc
27 września 1957. Następnie pałeczkę przejmuje pan Mazurkiewicz. Za Jego
kadencji organizowane są liczne pokazy nieba, pojawia się gablotka w krośnieńskim
Rynku, gdzie można było śledzić na bieżąco, co się na niebie i pod niebem
(PTMA) dzieje. W 1968 roku umiera pan Mazurkiewicz, a po Nim schedę przejmuje
pan Winiarski, wybrany jednogłośnie. W latach siedemdziesiątych następuje
kryzys w Oddziale, a to z prozaicznych powodów. Stara gwardia pomału
odchodziła, nie służyło zdrowie, a młody narybek zaglądał nieśmiało.
Działalność ograniczała się raczej do działalności statutowej. Sytuacja
odwróciła się w 1983 roku, gdzie na prezesa został wybrany Witek Kosiek,
a pan Jan Winiarski został mianowany prezesem honorowym. Było to 10 maja
1983 roku. Od tej chwili Oddział podjął głównie działalność obserwacyjną,
skoncentrowaną na obserwacjach połączonych z publikacjami, przede wszystkim
w ramach SOPiZ. Działalność popularyzatorska zeszła, niestety, na plan
dalszy. Koledzy ze Zręcina brali udział w konkursach astronomicznych, np.
w Uranii Wakacyjne zdjęcie nieba, gdzie byli często nagradzani lub
wyróżniani. Ich autorstwem są również zdjęcia zorzy polarnej, widzianej
w Krośnie!
Dalsza działalność Oddziału omówiona została już na wstępie przez prezesa,
Grzegorza Kiełtykę.
Ad 6:
PTMA jaka jest? Co dalej? Co nam daje członkostwo w PTMA? Ten punkt został zreferowany przez Grzegorza Kiełtykę. Grzegorz omówił perspektywy i stan obecny PTMA. Z sytuacji ekonomicznej kraju można było wysnuć wniosek również między innymi o sytuacji finansowej organizacji. Po prostu fundusze na naukę są niewielkie, a co za tym idzie, obecny brak dotacji ze strony państwa również na PTMA. Wynika z tego brak funduszy na zakupy nowego sprzętu, zwolniono pracownika w Zarządzie Głównym, niestety, z przyczyn ekonomicznych. Na Słowacji na przykład sytuacja jest inna. Tam w praktycznie w każdym większym mieście jest obserwatorium astronomiczne, a tamtejsza organizacja skupiająca miłośników astronomii jest dotowana przez państwo. Zatem mogło by to potwierdzać wątpliwości, które mogło mieć wielu z nas, o których mowa na wstępie. Przypomniał jednak, że spośród wielu organizacji, bardzo niewiele przetrwało burze i zakręty historii. Wiele upadło wskutek działań wojennych i przemian ustrojowych, nie zawsze idących dobrym torem. Spośród tych, które przetrwały to wszystko, można wymienić PTMA, które istnieje od 1919 roku. Jest ono obecnie liczącą się organizacją, nie tylko w kraju, ale i za granicą, obserwacje przeprowadzane przez jej członków publikowane są w periodykach krajowych i zagranicznych. Można by rzec, że jest organizacją elitarną. Dość przypomnieć, że pod egidą PTMA będzie organizowany w Łodzi ESOP (Europejskie Sympozjum Obserwacji i Przewidywania Zakryć) Wywody podsumował jakże wymownym stwierdzeniem, że powinniśmy zapytać, że raczej nie co nam daje PTMA, ale że co my możemy dać PTMA?
Ad 7:
Prezes Oddziału, Grzegorz Kiełtyka podjął pomysł reaktywowania spotkań
astronomicznych, połączonych z odczytami czy referatami o tematyce astronomicznej.
Byłaby to dobra okazja do nawiązania ściślejszej współpracy i wymiany doświadczeń
nie tylko między członkami PTMA, ale i miłośnikami astronomii nie zrzeszonymi
w PTMA, czego doświadczeniem było spotkanie prawie wszystkich zakryciowców
podczas niefortunnej pod względem obserwacyjnym brzegówki 16.01.2000
w Łężanach. Do tej pory odbywało się to nieformalnie, przy okazji
spotkań koleżeńskich, jak i podczas wykonywania obserwacji grubszego kalibru
Propozycja ta spotkała się z pozytywnym przyjęciem i pierwsze spotkanie
wyznaczono na kwiecień 2000.
Ponadto należy z przyjemnością odnotować zamysł konstrukcji własnym
sumptem przez 3 kolegów teleskopów Newtona 200/1200 mm, opartych na wykonanej
na zamówienie optyce zwierciadlanej produkcji słowackiego miłośnika astronomii,
Milana Kamienieckiego. Optykę tę sprowadzi ze Słowacji kolega Wiesław Pelczar.
Nadmienić należy, że w Zręcinie pracują 2 teleskopy Newtona własnej konstrukcji,
250 i 300 mm, oparte na zwierciadłach tego producenta. Wysoka jakość wykonania
luster, napylonych próżniowo aluminium i pokrytych dwutlenkiem krzemu,
jako warstwy odpornej na wilgoć (można je umyć z kurzu wodą destylowaną
z niewielkim dodatkiem detergentu i dokładnie spłukać bez obawy zniszczenia
powłoki lustra) została potwierdzona w praktyce.
Ad 8:
Wszyscy zebrani udali się pod pomnik naszego Patrona (patron LO oraz krośnieńskiego Oddziału PTMA) który na swoje urodziny, a wypadały w dniu Zebrania, został uhonorowany wiązanką kwiatów. Następnie prof. Kunc wykonał zebranym pamiątkowe zdjęcie przed pomnikiem naszego sławnego naukowca, kanonika, a przede wszystkim miłośnika astronomii, Mikołaja Kopernika.
Zebranie zakończyło się o godzinie 14.30.
Emilian Skrzynecki